Drodzy Rodzice!
Czytanie to wielka przyjemność, ale i nauka wpływająca na rozwój dziecka. Obecność literatury w życiu Waszego dziecka jest bardzo ważna już od pierwszych miesięcy życia – w końcu mała książka buduje wielkiego człowieka! Dziecko nie do końca rozumie znaczenie wszystkich słów, ale słyszy Twój głos i intonację, czuje rytm wypowiadanego tekstu i płynące z niego emocje. Dzięki temu rozwija się intelektualnie i społecznie.
Zobacz, jakie korzyści przynosi wspólna lektura na różnych etapach rozwoju Twojego dziecka:
Czytanie w wieku 0-3 lata
- buduje więź emocjonalną, daje dziecku poczucie bliskości i bezpieczeństwa,
- usprawnia koordynację wzrokowo-ruchową,
- uczy myślenia przyczynowo-skutkowego, kojarzenia faktów i wyciągania wniosków,
- wspomaga rozwój mowy poprzez przyswajanie intonacji i melodii języka,
- uspokaja, wzmacnia poczucie przynależności do rodziny,
- dostarcza podstawowej wiedzy o otaczającym świecie, np. o ludziach i przedmiotach,
- przekazuje wzorce osobowe,
- uczy wyrażać własne potrzeby i oczekiwania wobec innych.
Czytanie w wieku 3- 6 lat
- daje dziecku wiedzę o sobie i otaczającym go świecie,
- rozwija kompetencje poznawcze,
- pomaga poznać, nazwać i wyrażać emocje, a także pokazuje, jak sobie z nimi radzić,
- usprawnia myślenie, pamięć i mowę,
- uczy rozróżniać świat zewnętrzny od świata odczuć i wrażeń,
- pomaga oswoić trudne tematy i pokonywać lęki,
- daje nowe wzory osobowe oraz wskazówki, jak postępować w nieznanych dotąd sytuacjach,
- rozwija zainteresowanie słowem pisanym oraz rozbudza w dziecku gotowość do nauki samodzielnego czytania,
- jest dla dziecka czasem relaksu, pozwalającym na odreagowanie emocji,
- rozwija kreatywność i wyobraźnię,
- uczy rozwiązywać problemy oraz wyciągać logiczne wnioski,
- jest świetnym pretekstem do rozmowy i wyprawy w miejsca związane z jej tematem.
Czytanie w wieku 6-10 lat
- pomaga dziecku odnaleźć się w nowej rzeczywistości, jaką jest szkoła,
- pozwala rozwijać hobby, zainteresowania i zaspokoić ciekawość,
- ułatwia przyswajanie wiedzy i zapamiętywanie informacji,
- wzbogaca słownictwo,
- rozwija umiejętność swobodnego wypowiadania się i myślenia,
- umacnia więź z rodzicami i dziadkami,
- rozbudza i kształtuje wrażliwość emocjonalną,
- daje wewnętrzną siłę do radzenia sobie z trudnościami,
- pokazuje, jak panować nad własnymi emocjami,
- kształtuje osobowość oraz poczucie własnej wartości,
- uczy oceny swojego zachowania z moralnego punktu widzenia,
- pomaga rodzicowi zrozumieć emocjonalny i społeczny rozwój swojego dziecka.
Jak zachęcić dziecko do czytania?
- Niech dziecko widzi, jak jego rodzice czytają. Opowiadaj o tym, co sam przeczytałeś.
Niezmiernie ważny jest przykład, jaki dziecku dają najbliżsi. Jeśli dziecko dorasta wśród książek: widzi, że rodzice sami czytają i traktują ten czas jako atrakcyjną rozrywkę, a domową przestrzeń, w tym pokoik dziecięcy, wypełniają rożne książki, to sięganie po nie stanie się naturalne. Dla małych dzieci rodzice i najbliżsi członkowie rodziny są najważniejszym wzorem, próbują więc naśladować ich w codziennych czynnościach. Jeśli sami regularnie czytamy, pokazujemy dziecku, że czytanie jest wartością cenną dla rodziny. Czytający rodzice zarażają dzieci miłością do książek.
- Spraw, aby czytanie stało się przyjemnym rytuałem, na który dziecko czeka z niecierpliwością. Warto wyłączyć telefon, radio, komputer, by nic nie zakłócało ciszy. Spróbujcie wypracować nawyk czytania – niech stanie się ono Waszą rodzinną tradycją. Może warto wybrać jedną stałą porę dnia albo miejsce na czytanie. Wiele dzieci lubi czytanie tuż przed snem, które pełni terapeutyczną, relaksacyjną rolę: uspokaja, wycisza i pozwala uregulować emocje z całego dnia. Przeniesienie się w świat książki pozwala zapomnieć o problemach, których przecież nie brakuje w życiu dziecka.
- Przeznacz na czytanie specjalne, wygodne miejsce.
- Czytaj dziecku na głos od pierwszych miesięcy jego życia.
- Podczas czytania nie zajmuj się niczym innym. Miej czas tylko dla dziecka. Nie powinno się opowiadać, czytać bajki w trakcie wykonywania innych czynności. Dzieci muszą odczuć, że jest to specjalny czas – tylko dla Was.
- Pozwalaj dziecku wybierać książki. Może zainspiruje je okładka, ilustracje na rozkładówkach, temat czy tytuł książki?
- Staraj się czytać tak długo, jak dziecko tego chce.
- Nigdy nie zmuszaj dziecka do czytania, zamiast tego staraj się wzbudzać jego zaciekawienie.
- Pokaż, że wspólne czytanie to również dla Ciebie wspaniała zabawa! Moduluj głos, baw się gestem.
- Rozmawiaj z dzieckiem na temat przeczytanej książki.
- Po ustaniu pandemii odwiedzajcie księgarnie i biblioteki. Są to miejsca, w których dzieci mogą doświadczyć bezpośredniego kontaktu z książką, poznać zasadę poszanowania książek będących wartością społeczną, obserwować pracę bibliotekarza i księgarza. Wspólnie z dzieckiem planuj to, co chcielibyście przeczytać.
- Zagospodaruj specjalną półeczkę na książki dziecka. Niech to będzie jego biblioteczka.
- Zachęcaj do wymieniania się książkami (na przykład z rówieśnikami z przedszkola).
- Rób książkowe prezenty.
- Oprócz tradycyjnych tytułów podsuwaj dziecku także nowe formy, takie jak: audiobooki, książki obrazkowe, interaktywne, książki-zabawki.
Codzienne czytanie dziecku sprzyja budowie mocnej więzi między Wami, a jest ona najważniejszym czynnikiem chroniącym i wspierającym wszechstronny rozwój dziecka.
Opracowała: Joanna Szarota-Zając
Literatura: